هه‌لبژاردنی کوردستان له‌ژێر تارمایی گه‌مارۆ و ده‌ستێوه‌ردانی پارتی ده‌سه‌ڵاتداردا

له‌م وتاره‌دا سه‌رنجێکی ره‌خنه‌گرانه‌ ده‌ده‌ینه‌ هه‌ندێ لایه‌نی پرۆسه‌ی هه‌لبژاردن له‌ هه‌رێمی کوردستاندا که‌ له‌ 25ی ژولای 2009 دا ئه‌نجامدرا

هه‌لبژاردنی کوردستان: هه‌نگاو به‌ره‌و دیموکراسی به‌ بوون و ئاستی به‌هێزیی ده‌نگه‌ مۆدێرنه‌ ره‌خنه‌گره‌کانه‌وه‌ به‌نده‌

له‌ ماوه‌ی ڕابردوودا له‌ جیاتی ملدان بۆ چاره‌سه‌ری دیموکراسیانه‌ به‌مجۆره‌ دروستکردنی ده‌سه‌ڵاته‌کانی‌ جێبه‌جێکردن، کانونی و دادوه‌ری به‌شێوه‌یه‌کی مۆدێرنانه‌ له‌ شێوه‌یه‌ک له‌ شێوه‌کانی که‌ له‌ وڵاتانی دیموکراسی پیاده‌ ده‌کرێن، سه‌رکرده‌کانی هه‌ردوو پارتی ده‌سه‌ڵاتدار‌ وه‌کو دوو میرنشین هاتن نیوه‌به‌نیوه‌ ڕێککه‌وتن، له‌ میانه‌یدا کۆمه‌لگه‌یان زیاتر خسته‌ ژێرچنگی خۆیان،

هه‌لبژاردنی کوردستان: دووباره‌بوونه‌وه‌ی مێژوو و ئه‌گه‌ره‌کانی گۆرانکاری له‌ باری ئێستادا

جیابوونه‌وه‌ی به‌شێکی سه‌رکرده‌کان و به‌شێکی زۆری ئه‌ندامانی ی.ن.ک له‌ جه‌لال تاله‌بانی و هه‌وادارانی له‌لایه‌ک، له‌لایه‌کی دیکه‌ ره‌خه‌نه‌گرتن و به‌ره‌ی ئۆپۆزیسیۆن دروستکردن به‌رامبه‌ر ده‌سه‌ڵاتی مه‌سعود بارزانی له‌لایه‌ن لیستی گۆڕان و لایه‌نی دیکه‌، دیارده‌یه‌کی نامۆ نین، ئه‌گه‌ر ئاوڕێک له‌ مێژووی ئه‌م دوو پارته‌ بده‌ینه‌وه‌

ئه‌مه‌ریکا و کاریگه‌ری له‌سه‌ر بوونی گۆڕان له‌باشوری کوردستاندا

به‌به‌راورد له‌گه‌ڵ پێشوودا بارودۆخی رامیاری ئێستا گۆرانی به‌سه‌ردا هاتووه، ئه‌م گۆڕانه ‌له‌گه‌ڵ هاتنی هێزه‌کانی هاوپه‌یمانان به‌سه‌رپه‌رشتی ئه‌مه‌ریکا و ده‌ستێوه‌ردانی ئه‌مه‌ریکا له ‌کاروباری رامیاری ناوخۆی ئێراقدا له‌دوای 2003 دا یه‌که‌م هه‌نگاوی به‌کرده‌وه‌ی ناوه‌. ئه‌مه‌ریکا و وڵاتانی دیکه‌ئه‌گه‌رچی بۆ به‌رژه‌وه‌ندی ناسیونالیستانه‌ی خۆیان هاتونه‌ته ‌ئێراق، به‌ڵام هه‌وڵ ده‌ده‌ن

ده‌سه‌ڵاتی پارت به‌سه‌ر ده‌سه‌ڵاته‌کانی کانوندانان، جێبجێکردن و دادوه‌ریدا

له‌م وتاره‌دا به‌کورتی سه‌رنج ده‌ده‌ینه‌ ده‌سه‌لاتی پارت به‌سه‌ر پارله‌مان، ده‌سه‌ڵاتی به‌ڕێوه‌بردن و داوه‌ری له‌ باشوری کوردستاندا له‌ ماوه‌ی ده‌سه‌ڵاتداری ی.ن.ک و پ.د.ک دا.   پارله‌مان له‌دوای دابه‌شکردنه‌ ففتی ففتیه‌که‌ی ساڵی 1992 که‌وته‌ژێرده‌ستی هه‌ردوو پارت.

له‌ ففتی ففتیه‌وه‌ بۆ شه‌ڕی ناوخۆ و گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ففتی ففتی

دوای ئه‌وه‌ی هه‌ردوو پارتی سه‌ره‌کی پ.د.ک و ی.ن.ک له‌سه‌ر دابه‌شکردنی نیوه‌به‌نیوه‌ی ده‌سه‌ڵات و داموده‌زگاکان رێککه‌وتن، پارت و رێکخراوه‌کانی دیکه‌ له‌ هه‌موو بواره‌ رامیارییه‌کان ته‌واو په‌رواێزکران. دابه‌شکردنه‌که‌ له‌ خاوێنکه‌ر و به‌ڕێوه‌به‌ری خوێندگه‌یه‌که‌وه‌ تا سه‌رۆکی ده‌سه‌ڵاتی به‌رێوه‌بردنی گرته‌وه‌.

تێپه‌راندنی ده‌ستوری کوردستان هه‌نگاوێکی دیکه‌ی داسه‌پێنه‌رانه‌‌

ده‌ستوری کوردستان که‌ له‌ ئۆگستی 2006 دا بڵاوکرایه‌وه، دوای نزیکه‌ی سێ ساڵ بێده‌نگ بوون و به‌ر له‌هه‌ڵبژاردنی داهاتوو به‌ مانگێک هاته‌وه‌ ناو ناوان و به‌په‌له‌ له‌ پارله‌مان په‌سند کرا، بۆ ئه‌وه‌ی له‌ 25ی ژوڵایدا گشتپرسی له‌سه‌ر بکرێت. ده‌ستوره‌که‌ به‌ پێی به‌رژه‌وه‌ندیه‌کانی پ.د.ک و ی.ن.ک و هه‌ندێ پارتی  پشتگیریکه‌ری ده‌سه‌ڵات (چوار پارته‌که‌) دارشتراوه‌.

دیموکراتیزه‌کردن له‌ باشوری کوردستاندا: ئیفلیجکردن و له‌باربردنی هه‌نگاوه‌ به‌راییه‌کان

ئه‌وسا نه‌مانی ده‌سه‌ڵاتی عه‌ره‌بی داگیرکه‌ر دوو جۆر گۆڕانی ده‌گرته‌ خۆی، یه‌که‌م ڕزگاری نه‌ته‌وه‌ و نیشتیمان له‌ژێر چنگی داگیرکه‌ر و بێگانه‌، به‌مجۆره‌ گۆران له‌ ده‌سه‌ڵاتی ناسیونالیستی تووندره‌و و داگیرکه‌ری عه‌ره‌بی‌ بۆ ده‌سه‌ڵاتی ناسیونالیستی خۆماڵی کوردی. دووه‌م گۆران له‌ سیسته‌م و به‌ڕێوه‌بردنی رامیاری عه‌ره‌بی بۆ سیسته‌مێکی دیکه‌ی ڕامیاری و به‌رێوه‌بردنی کوردی.

له‌یادی 26 ساله‌ی کۆچی دوایی قادر شۆڕشدا: چه‌ند وشه‌یه‌ک بۆ تێکۆشه‌رێکی له‌بیرکراو

قادر شۆڕش له‌ ساڵی 1924 دا له‌گوندی قه‌راسنج بۆ یه‌که‌مجار چاوی به ‌سروشتی جوانی خۆشناوه‌تی و بناری سه‌فین هه‌ڵێنا. دوای گه‌شتێکی دوورودرێژی سه‌رکه‌شانه‌ که‌ ته‌ژی بوو له برسیه‌تی و نه‌بوونی،‌ جۆتیاری و کرێکاری، سه‌ربازی و فه‌رمانبه‌ری، ده‌ربه‌ده‌ری و دووره‌وڵاتی، زیندانیبوون‌، ناکۆکی و ململانێی ناوخۆیی، دووری له‌مالومنداڵ و که‌سوکار، پێشمه‌رگایه‌تی و خه‌باتی بێپسانه‌وه‌ی کوردایه‌تی، له‌ئاقاری ئاریانه‌ […]

دیموکراتیزه‌کردن چی ده‌گه‌یه‌نێت؟

له‌م قۆناغه‌دا داموده‌زگا، دامه‌زراو و ستره‌کتوری نادیموکراسی هه‌لده‌وه‌شێندرێنه‌وه‌ و به‌ها نادیموکراسیه‌کان لاده‌بردرێن، له‌جێگه‌ی ئه‌وانه‌دا داموده‌زگا، دامه‌زراو، ستره‌کتوری دیموکراسی و به‌ها دیموکراسیه‌کان داده‌مه‌زرێندرێت و پشتگیریان ده‌کرێت. له‌ کۆتایی قۆناغی گواستنه‌وه‌دا چاوه‌روان ده‌کرێت ده‌ستوری نوێ په‌سند کرابێ، ده‌زگا و دامه‌زراوه‌ دیموکراسیه‌کان که‌وتبنه‌گه‌ر. هه‌روه‌ها پارت و ئێلیتی رامیار توانیبێتیان مه‌نتالی بیرکردنه‌وه‌، میتۆدی کار و کارگه‌ی رامیاریان له‌گه‌ڵ نۆرمه‌ […]

 
© KadirShorsh